Yapı Mühendisi Nedir?
Yapı mühendisliği, inşaat mühendisliği alanının bir dalıdır. Çelik, ahşap, betonarme yapılar, yapı statiği ve yapı dinamiği uzmanlık alanları arasında yer almaktadır.
Yapı mühendisliği, sorumluluğunu üstlendiği yapıların, tüm aşamalarına ait proje ve dökümanları inceleyen, düzenli kontrolünü sağlayan, yapı tasarlayan ve işten sorumlu kişilere denmektedir.
Yapı mühendisleri, binaların, tünellerin, köprülerin ve diğer yapıların çevresel koşullardan kaynaklı oluşabilecek çökme, titreme, çatlak gibi sorunların ortadan kaldırmasını sağlayan inşaat mühendisleridir. İnşaatta kullanılacak malzeme, matematiksel boyutlandırma, mekanik ve elektrik alanını kapsayan projeler ortaya çıkarır ve analiz ederler.
İnşaat Mühendisi Ne İş Yapar?
Yapı mühendislerinin tasarımları her alanda karşımıza çıkmaktadır. Ev, tiyatro, hastane, gökdelen, tünel, köprü, boru hattı, gemi, uçak ve daha birçok alanda tasarımcısı, güvenlik uzmanı ve problem çözücü olarak rol almaktadırlar.
Yapı mühendislerinin görev ve sorumlulukları şu şekildedir:
- Sorumlu olduğu iş sürecinde proje, rapor, belge ve tutanakların düzenliliğini sağlamak,
- Yapı projesinde tüm aşamaları detaylı bir şekilde incelemek,
- Yapı projelerinde bir eksiklik görürse eksikliklerin tamamlanmasını sağlamak ve ilgili makamlar tarafından onay almak,
- İnşa edilen yapı projelerinin çevre ve işçi güvenliğinin sağlanmasına destek olmak,
- Binaların depreme dayanıklı olması, yangın merdiveninin bulunması, sağlam olması, yangın alarm sistemi taşıması ve projeye tam anlamıyla uygun olması için doğru çalışmalar yürütmek ve kontrol etmek,
- Yapıların imar planına uygun olup olmadığı konusunda alanı kontrol etmek ve raporlama yapmak.
Yapı mühendislerinin stratejileri arasında şunlar yer almaktadır:
Analiz ve Tasarım
Yapısal analiz, bir yapı, bina veya nesne üzerindeki yüklerin ve iç kuvvetlerin etkilerinin hesaplanması ve belirlenmesi sürecidir.
Yerçekimi Desteği ve Yanal Kuvvet Dayanımı
Yer çekimi yükleri, duvarlar ve zeminler dahil yapının etkisiz ve kalıcı yükünün hesaplanmasını yapar. Bu şekilde yapının kendisine etki edebilecek tüm yüklere karşı dayanabileceği yapılar tasarlar.
Binalar, Köprüler ve Diğer Yapılar
Yapılar, dikey veya yatay yüklere direnen bir sistemdir. Yapılar, gökdelenler, köprüler ve barajlar gibi büyük öğelerin yanı sıra kitaplık, sandalye ve pencere gibi küçük öğeleri de içerir. Çoğu günlük yapılar test etme ve deneme yanılma yoluyla ortaya çıkar. Test etmenin bu kadar kolay olmadığı yapılar içinde genellikle matematiksel hesaplamalar kullanılır. Uygulamalı yapı mühendislerinin çoğu, binaları, köprüleri, enerji santrallerini, elektrik kulelerini, barajları ve diğer büyük yapıları tasarlar ve analiz eder.
Yapı mühendisinin dahil olabileceği projeler aşağıdaki gibidir:
- Konut binaları
- Ticari projeler
- Ev satın alma işlemleri
- İnşaat kusuru
- Fırtına hasarı
- Ek yapısal ihtiyaçlar
- Köprü inşaatı
- Şehir altyapısı
- Topluluk geliştirme etki analizi
Özel projeler dışında yapı mühendislerinin ortak çalışma şekilleri şunlardır:
- Yapı tasarımlarının hazırlanması, yük ve gerilme hesaplarının yapılması,
- Bilgisayar yazılımı kullanma,
- Yapıların maliyet tahminlerinin hazırlanması ve uygun malzemelerin seçilmesi,
- Çizimler ve spesifikasyonlar oluşturma,
- Diğer mühendislerin çalışmalarını gözden geçirmek,
- Rapor yazma ve değerlendirme,
- Şantiyeleri gözlemlemek ve denetlemek,
- Bir projeyi teslim etmek için diğer uzmanlarla beraber çalışmak,
- Projeleri ve sözleşmeleri yönetmek,
Yapı Mühendisi Nasıl Olunur?
Yapı mühendisi olmak isteyen kişilerin belli bir eğitim seviyesine sahip olması gerekmektedir. Bu sebeple üniversitelerin dört yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik Fakültesinde eğitim görme zorunluluğu vardır.
Üniversitelerde yer alan Mühendislik Fakültesinin, İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra bu alanda çalışmalara başlayabilirler.Tecrübelerine stajla başlayan mühendisler kendilerini daha fazla geliştirebilmek için tüm teknik bilgilere hakim olmalı ve mesleki bilgi hakkında birikime sahibi olmalılar.
Yapı Mühendisinin İşyeri Nasıldır?
Yapı mühendisleri için iş yerleri arasında inşaat şirketleri, kamu hizmetler, devlet kurumları ve mühendislik danışmanlık firmaları bulunmaktadır. Genellikle ofis ortamında çalışan mühendisler, gerektiği zamanlarda proje sahalarında yer alabilirler. Yapı mühendisleri çoğunlukla standart iş saatlerine sahiptir ve tam zamanlı çalışırlar. Ancak projenin yetişmesi gerektiği durumlarda mesaiye kalarak fazladan çalışmaları gerekebilir.
Tüm yapı mühendisleri, tasarım yazılımı ve bilgisayarlar kullanır. Mimarlar, inşaatçılar ve diğer mühendislerle birlikte çalışırlar.